Poradnik o olinowaniu jachtu. wszystko, co musisz wiedzieć o liniach żeglarskich
Olinowanie jachtu to kluczowy element wyposażenia każdej jednostki pływającej, niezależnie od jej wielkości czy przeznaczenia.
Olinowanie, czyli zestaw lin, prętów oraz specjalnych profili, pełni funkcję stabilizującą maszt oraz inne drzewca na jachcie.
W artykule omówimy, do czego służy olinowanie stałe i ruchome, z jakich materiałów wykonane są liny oraz jakie mają nazwy.
Z czego wykonane są liny stosowane do olinowania?
Liny żeglarskie wykorzystywane do olinowania mogą być wykonane z różnych materiałów, w zależności od ich przeznaczenia.
Najczęściej używa się lin stalowych, które są niezwykle wytrzymałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych. W przypadku lin olinowania ruchomego stosuje się również liny poliamidowe, polipropylenowe, poliestrowe oraz te wykonane z nowoczesnych włókien, takich jak dyneema czy aramid.
Liny poliestrowe są elastyczne i odporne na ścieranie, co czyni je idealnymi do codziennego użytku, natomiast liny aramidowe i z dyneemy charakteryzują się niezwykłą wytrzymałością, co jest ważne w żeglarstwie regatowym.
Do czego służy olinowanie stałe jachtu?
Olinowanie stałe to rodzaj olinowania, który utrzymuje i stabilizuje maszt bądź inne drzewca w płaszczyźnie poprzecznej jachtu. Jest ono niezbędne do utrzymania masztu w pozycji pionowej, zarówno podczas postoju, jak i w trakcie żeglugi i trudnych warunków pogodowych, przyjmuje się, iż olinowanie powinno być w stanie wytrzymać do 7 stopnia w skali Beauforta.
Liny olinowania stałego są mocowane w różnych częściach jachtu, a ich końce przymocowane są do pokładu lub innych stałych elementów omasztowania. Zazwyczaj wykonane są z lin stalowych, często z drutów ze stali węglowej, powleczonych warstwą antykorozyjną.
Olinowanie stałe rzadko wymaga regulacji podczas żeglugi, z wyjątkiem jednostek regatowych, gdzie regulacja napięcia lin może poprawić osiągi jachtu.
Do czego służy olinowanie ruchome jachtu żeglarskiego?
Olinowanie ruchome jachtu żeglarskiego, w przeciwieństwie do olinowania stałego, jest aktywnie wykorzystywane podczas żeglugi do sterowania żaglami. Obejmuje ono liny takie jak fały, kontrafały, szoty, bras, cumy oraz topenanty. Liny te pozwalają na podnoszenie, opuszczanie oraz regulację kształtu żagli, co jest kluczowe dla manewrowania jachtem.
Olinowanie ruchome jest zazwyczaj wykonane z lin poliestrowych lub polipropylenowych, które są wystarczająco elastyczne i odporne na obciążenia dynamiczne.
Jakie są nazwy lin stosowanych w olinowaniu jachtu?
Nazewnictwo lin stosowanych w olinowaniu jachtu zależy od ich funkcji i miejsca zamocowania. W olinowaniu stałym wyróżniamy:
- Sztagi – liny stabilizujące maszt w kierunku dziobu. (nr. 1)
- Wanty – liny stabilizujące maszt w płaszczyźnie poprzecznej jachtu. (nr. 3)
- Baksztagi – liny stabilizujące maszt w kierunku rufy. (nr. 8)
- Jumpsztagi – dodatkowe liny stabilizujące w górnej części masztu. (nr. 4)
W olinowaniu ruchomym, natomiast, znajdują się takie liny jak:
- Fały – służą do podnoszenia żagli. (nr. 6)
- Szoty – wykorzystywane do regulacji ustawienia żagli. (nr. 5)
- Kontrafały – liny pomocnicze do fałów. (nr. 7)
- Topenanty – liny podtrzymujące bom żagla. (nr. 2)
Każda z tych lin pełni ważną funkcję w bezpiecznym i efektywnym żeglowaniu, a ich właściwy dobór i utrzymanie są kluczowe dla każdego żeglarza.